تعیین مشارکت زیرحوضه های آبخیز جاغرق در دبی اوج و حجم رواناب به منظور اولویت بندی در کنترل سیلاب

Authors

محمود آذری

سیدحمیدرضا صادقی

عبدالرسول تلوری

abstract

یکی از مهم­ترین اقدامات مورد نظر در پروژ­ه­های مدیریت سیلاب، بررسی میزان مشارکت زیرحوضه­های مختلف یک آبخیز در تعیین مؤلفه­های مختلف سیلاب خروجی از حوضه است. با توجه به نبود ایستگاه­های هیدرومتری در محل خروجی تمام زیرحوضه­ها، تحقق هدف مذکور نیازمند شبیه­سازی فرآیند بارش- رواناب در زیرحوضه­ها از طریق مدل­های هیدرولوژیکی می­باشد. در این مطالعه به­منظور تعیین میزان سیلاب خروجی از هر زیرحوضه و بررسی میزان­مشارکت آن در  بازه­ای از حوضه­آبخیز جاغرق در استان­خراسان رضوی از مدل hec-hms 2.2.2 استفاده گردید. بدین منظور پس از جمع­آوری آمار بارش و سیلاب مربوط به ایستگاه­های هواشناسی و هیدرومتری داخل و خارج حوضه و کنترل داده­ها، از 5 واقعه رگبار و سیلاب متناظر، به منظور واسنجی و اعتبار سنجی مدل استفاده شد.  با استفاده از اطلاعات وضعیت پوشش گیاهی، خاک و کاربری اراضی حوضه، نقشه cn حوضه در محیط arcview 3.3در سامانه اطلاعات جغرافیایی استخراج گردید. سپس به منظور بررسی میزان مشارکت و اولویت­بندی زیرحوضه­ها، هیتوگراف بارش مربوط به دوره بازگشت­های 10، 20 و50 سال حوضه به­مدل وارد و با حذف متوالی زیرحوضه­های مختلف از جریان شبیه­سازی، میزان تأثیر آن در دبی اوج و حجم سیلاب خروجی از حوضه مورد نظر تعیین شد.    نتایج مطالعه نشان داد که 16/66 درصد کاهش (42/39 مترمکعب بر ثانیه)  دبی اوج و 98/65 درصد کاهش (01/298 مترمکعب) حجم سیلاب برای دوره­ی بازگشت معمول 20سال متعلق به 4زیرحوضه­ی بالادست و میانی بوده و حال آن که یکی از زیرحوضه­های مشرف به خروجی حوضه اولویت نخست در تولید و مشارکت سیلاب به­ازای واحد سطح را عهده­دار بوده است.نتایج به­دست آمده امکان تبیین سیاست­های صحیح مدیریت سیلاب از طریق مدیریت زیر­حوضه­های بحرانی در منطقه­ی مورد مطالعه را به خوبی فراهم آورده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تعیین مشارکت زیرحوضه¬های آبخیز جاغرق در دبی اوج و حجم رواناب به منظور اولویت¬بندی در کنترل سیلاب

     یکی از مهم­ترین اقدامات مورد نظر در پروژ­ه­های مدیریت سیلاب، بررسی میزان مشارکت زیرحوضه­های مختلف یک آبخیز در تعیین مؤلفه­های مختلف سیلاب خروجی از حوضه است. با توجه به نبود ایستگاه­های هیدرومتری در محل خروجی تمام زیرحوضه­ها، تحقق هدف مذکور نیازمند شبیه­سازی فرآیند بارش- رواناب در زیرحوضه­ها از طریق مدل­های هیدرولوژیکی می­باشد. در این مطالعه به­منظور تعیین میزان سیلاب خروجی از هر زیرحوضه و ...

full text

تعیین مشارکت زیرحوضه‌های آبخیز خرّم‌آباد در دبی اوج و حجم رواناب به‌منظور اولویّت‌بندی در کنترل سیلاب

یکی از مهم‌ترین اقدامات مورد نظر در پروژه‌های مدیریت سیلاب، بررسی میزان مشارکت زیرحوضه­های مختلف یک حوضۀ آبخیز در تعیین مؤلّفه­های مختلف سیلاب خروجی از حوضه است. با توجّه به نبود ایستگاه‌های هیدرومتری در محلّ خروجی تمام زیرحوضه­ها، تحقّق هدف یادشده نیازمند شبیه‌سازی فرایند بارش <st...

full text

توسعه روشی برای شناسایی و اولویت ‌بندی مناطق مولد سیلاب در زیرحوضه های آبخیز (بازنگری روشSSSE)

یکی از راهکارهای اساسی برای کنترل و کاهش اثرات مخرب سیل، شناسایی مناطق سیل خیز در حوضه های آبخیز است. تا کنون روشهایی برای شناسایی مناطق مولد سیلاب معرفی شده است اما در سالهای اخیر برای بررسی وضعیت سیل خیزی حوضه های آبخیز بیشتر از روش "تکرار حذف انفرادی زیرحوضه (SSSE[1])" استفاده شده است. در این روش سهم مشارکت زیرحوضه های سیل­خیز و اولویت بندی آنها با استفاده از تحلیل هیدروگراف سیل خروجی کل حوض...

full text

تخمین دبی اوج سیلاب و حجم رواناب رگبار با استفاده از شبکه عصبی- فازی تطبیقی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز کسیلیان)

     Prediction of flood peak discharge and runoff volume is one of the major challenges in the management of watersheds. The present study was carried out to estimate event flood peak discharge and runoff volume using artificial neural network (ANN) and adaptive neuro-fuzzy inference system (ANFIS) in Kasilian watershed, Iran. For this purpose, 15 rainfall characteristics were considered for 6...

full text

بررسی نقش مشارکت زیرحوضه های آبخیز در شدت سیل خیزی؛ مطالعه موردی: حوضه آبخیز حصارک

یکی از مهمترین اقدامات مورد نظر در پروژه‌های مدیریت سیلاب، بررسی میزان مشارکت زیرحوضه‌های مختلف یک آبخیز در تعیین مؤلفه‌های مختلف سیلاب خروجی از حوضه است. با توجه به نبود ایستگاه‌های هیدرومتری در محل خروجی تمام زیرحوضه‌ها، تحقق هدف مذکور نیازمند شبیه‌سازی فرآیند بارش- رواناب در زیرحوضه‌ها از طریق مدل های هیدرولوژیکی می‌باشد. از این رو برای اجرای برنامه های کنترل سیلاب در بالادست حوضه باید به سه...

full text

ارزیابی تأثیر ارتفاع سد‌های اصلاحی بر حجم و دبی اوج سیلاب (مطالعه موردی: حوضه آبخیز گرگاندوز)

     سازه‌های آبخیزداری از جمله پروژه‌های پر‌هزینه‌ای می‌باشند که با اهداف کاهش فرسایش و رسوب و کاهش سیل‌خیزی در حوضه‌های آبخیز احداث می‌گردند. از آنجا که ایجاد هر گونه سازه در بستر مسیل‌ها می‌تواند در تغییر رفتار سیل مؤثر باشد این تحقیق با هدف بررسی تأثیر ارتفاع سازه‌های اصلاحی بر ویژگی‌های سیل و آبراهه در حوضه آبخیز گرگاندوز صورت گرفت. بدین منظور از مدل هکرس برای شبیه‌سازی جریان در سناریو‌های...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
جغرافیا و توسعه

جلد ۶، شماره ۱۲، صفحات ۱۹۹-۲۱۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023